Over ons belastingklimaat en de worstelingen van de fiscus

Over Nederland als belastingparadijs is al veel te doen geweest. Ons belastingklimaat is immers aantrekkelijk voor de grote jongens van deze wereld, zoals Starbucks, U2 en Google. De discussie is opnieuw opgelaaid nu Apple van de Europese Commissie 13 miljard euro aan belastinggeld moet terugbetalen aan Ierland, nadat het te weinig heeft afgedragen. Wat zijn voor Nederland eigenlijk de voordelen van het eigen gunstige belastingklimaat?

De deeleconomie valt niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Je huis verhuren via Airbnb, een sloep delen via internet, een fiets verkopen via Marktplaats, het kan allemaal. Maar is het hobbyisme of ondernemen? De Belastingdienst vindt het lastig om daar onderscheid in te maken.

Diezelfde Belastingdienst heeft het ook druk met de Wet DBA. Daarover valt haast elke week wat te melden. Dit keer gaat het over het geringe aantal modelovereenkomsten dat groen licht krijgt en de vertraging die de fiscus heeft opgelopen bij de beoordeling van de modelovereenkomsten.

Ons belastingklimaat, zo slecht nog niet

De buitenwereld bemoeit zich graag met ons belastingklimaat. De Oostenrijkse bondskanselier deed dus zijn zegje over Starbucks en de Weense worstenkraam. Maar ook tachtig Amerikaanse technologiebedrijven roeren zich. Ze stuurden een brief naar het kabinet met aanbevelingen voor een gunstig belastingklimaat, zoals het verlagen van de vennootschapsbelasting (nu 25 procent).

De Oostenrijker mag zeggen wat hij wil, maar aan ons belastingklimaat kleven voordelen waar Nederland van profiteert. Immers, we halen op deze manier toch belasting binnen. Meer dan als multinationals zich hier niet vestigen. Daarnaast levert het werk op en profiteert onze kenniseconomie ervan. Denk maar aan het datacenter dat Google bouwt bij de Eemshaven en het datacenter van Microsoft in Noord-Holland.

In de race om een gunstig belastingklimaat is de concurrentie hevig. België kent een aantal fiscale voordelen. Andere landen kennen een lage vennootschapsbelasting (Ierland 12,5 procent) en wie weet wat Groot-Brittannië na de Brexit in petto heeft. Nederland zet sterk in op het aantrekken van multinationals. We doen het goed op het gebied van infrastructuur, korte reisafstanden en een Engelssprekende bevolking. Een aantrekkelijk belastingklimaat geeft ons land nog meer een streepje voor.

De Belastingdienst worstelt met de deeleconomie

De deeleconomie, wie doet er niet aan mee tegenwoordig? Je huis verhuren via Airbnb, inkomsten vergaren via bloggen of vloggen of een schilderij op Marktplaats zetten. Zulke extra verdiensten zijn natuurlijk altijd welkom: voor de vakantie, een avond uit eten of voor het betalen van de rekeningen.

Uit WOB-publicaties blijkt dat de fiscus worstelt met de deeleconomie. Want draait het om hobbyisme of om ondernemen? Wat doe je met iemand die fietsen opknapt en verkoopt via Marktplaats. Bij hoeveel fietsen is iemand een hobbyist of een ondernemer? En hoe zit het met de thuiskok? Wat als die niet vier keer, maar 24 keer per jaar zijn woning openstelt als thuisrestaurant? Is dat dan ondernemen?

Het is een discussie die al langer woedt en die met de entree van de deeleconomie een nieuw hoofdstuk krijgt. Met de hobbyist die aast op kostenaftrek en zich presenteert als ondernemer, met als gevolg een negatief inkomen. En de fiscus die geld ruikt en de opbrengsten van goed renderende hobby’s wil belasten.

Waar de grens tussen klein- en grootschalig ligt, is niet altijd helder. Dit leidt tot handhavingsproblemen. Omdat het per situatie uitmaakt of iemand als ondernemer gezien moet worden, is het voor de fiscus moeilijk te controleren of burgers keurig hun aangifte doen. Ook is het de vraag of het voor de fiscus rendabel is om kleine ondernemers achterna te zitten.

De WOB-publicaties laten zien dat de fiscus bezig is met een verkenning om tot een oordeel te komen of iemand hobbyist is of ondernemer. Hierin levert de deeleconomie ook een voordeel op. De gebruikers van Marktplaats, eBay, Airbnb en Leenboot.nl zijn eenvoudig te traceren. Daarom is het zaak om toch netjes uw aangifte te doen.

Want kijk niet raar op als u goed fietsen kunt repareren, of gazonnetjes kunt maaien in uw vrije tijd en dit kenbaar maakt en de fiscus reageert op uw advertentie. Dan is dat echt niet voor een gesmeerde fiets of een kort geknipt grasperkje.

Fiscus keurt slechts 17 procent van de modelovereenkomsten goed

Het gedoe rond de Wet DBA, de opvolger van de VAR-verklaring, houdt maar niet op. We hebben er al eerder over bericht. Het laatste nieuws is dat de Belastingdienst de modelovereenkomsten, waarin de relatie tussen opdrachtgever en zzp’ers wordt vastgelegd, lang niet altijd goedkeurt.

De Wet DBA trad eerder dit jaar in mei in werking en naar nu blijkt zet de fiscus door 83 procent van de contracten een streep. Daarnaast belooft de Belastingdienst binnen zes weken een oordeel te geven, maar de doorlooptijd komt volgens de eigen gegevens neer op maar liefst elf weken. Het bevestigt de angst en onzekerheid bij ondernemers en zzp’ers over de nieuwe wet. Dat is het laatste wat zij kunnen gebruiken.